Tyre Nichols là ai?
Tyre Nichols năm nay 29 tuổi, đã sống ở Memphis, Tennessee với cha mẹ kể từ khi xảy ra đại dịch. Mặc dù sống ở Memphis vào thời điểm qua đời, Nichols trước đó đã sống ở California. Anh ấy mới bắt đầu làm việc tại FedEx cùng với cha dượng của mình, Rodney Wells.
Nichols đam mê trượt ván và chụp ảnh, những sở thích mà anh ấy thực hiện trong thời gian rảnh rỗi vào cuối tuần.
Tyre Nichols là ai?
Vụ việc của Tyre Nichols như thế nào?
Ngày 7/1, Tyre Nichols, một thanh niên da màu 29 tuổi, bị cảnh sát Memphis chặn lại do vi phạm luật giao thông. Sau đó, Nichols đã bị 5 cảnh sát hành hung trong 3 phút và thiệt mạng 3 ngày sau đó. Tối 27/1, các cuộc biểu tình đã nổ ra ở nhiều thành phố khắp nước Mỹ sau khi đoạn video về vụ hành hung Nichols được công bố.
Đoạn phim cho thấy 5 cảnh sát – đều là người da màu- đã đánh đập dã man Nichols trong khi nạn nhân liên tục khóc gọi mẹ rồi gục xuống. Ba ngày sau, Nichols qua đời trong bệnh viện. Theo hãng tin AP, Tyre Nichols, cha của một cậu con trai 4 tuổi, là một người đam mê trượt ván và chụp ảnh thiên nhiên đến từ Sacramento (California).
Anh tới Memphis ngay trước đại dịch và sau đó làm việc cho chi nhánh của hãng FedEx ở đây khoảng 9 tháng trước khi qua đời vì vụ hành hung. Năm cảnh sát hành hung Nichols, có khả năng đối mặt với án tù 60 năm nếu bị kết tội giết người cấp độ hai. Ông Rodney Wells, cha dượng của anh Nichols, cho hay gia đình sẽ “tiếp tục đòi công lý” và lưu ý rằng các sĩ quan khác không giúp đỡ Nichols “cũng đáng trách như những người đã xuống tay”.
Charles M. Blow, cây bút phụ trách mục Quan điểm (Opinion) của Thời báo New York đã có bài viết về vụ việc với tiêu đề “nỗi xấu hổ của nước Mỹ”.
Tác giả gợi lại cái chết của George Floyd – một thanh niên da màu bị cảnh sát ghì cổ tới tử vong vào năm 2020 và mùa hè phản đối lịch sử sau đó và cho biết, các vụ cảnh sát giết công dân Mỹ không giảm mà còn tăng lên.
Cho tới nay, ngay cả sự ủng hộ của người da màu đối với phong trào Black Lives Matter cuối cùng cũng bắt đầu giảm, trong bối cảnh người Mỹ chuyển sang các ưu tiên khác như chính trị và kinh tế.
Theo Charles M. Blow, trong khi một số bang như California và New York đã nhanh chóng hành động, ngay khi vấn đề vẫn đang nóng bỏng, bằng cách điều chỉnh một số điều luật hình sự. Và một số thành phố nhỏ đã tăng cường chính sách bảo vệ người da màu. Nhìn chung việc cải cách hệ thống cảnh sát trên toàn nước Mỹ vẫn còn chưa diễn ra.
“Cái chết của Tyre Nichols không chỉ là bi kịch cá nhân; giờ đây anh ấy là nạn nhân của một hệ thống nguy hiểm mà nước Mỹ đã mất đi sự sẵn sàng đối đầu. Vết thương chưa được xử lý, vẫn đang mưng mủ, rỉ máu qua lớp băng gạc,” theo Charles M. Blow.
SCORPION – đơn vị cảnh sát chuyên trách bao gồm năm sĩ quan Memphis bị buộc tội đánh tử vong Tyre Nichols đã bị giải tán và vô hiệu hóa vĩnh viễn kể từ hôm 28/1 trong bối cảnh các cuộc biểu tình liên quan đến vụ việc chưa có dấu hiệu giảm nhiệt.
Cái chết của Nichols là ví dụ điển hình mới nhất về việc cảnh sát sử dụng vũ lực quá mức đối với người da màu và các nhóm thiểu số khác. Vụ sát hại George Floyd năm 2020, một người đàn ông da màu thiệt mạng sau khi bị một sĩ quan da trắng ở Minneapolis ghì lên cổ trong gần chín phút, đã châm ngòi các cuộc biểu tình trên toàn thế giới về phân biệt chủng tộc thời điểm đó.
Vụ việc của Tyre Nichols như thế nào?
Video Tyre Nichols Bodycam
Tyre Nichols Bodycam là video quay lại toàn bộ quá trình cuộc xô xát giữa Tyre Nichols và 5 viên cảnh sát.
Thành phố Memphis đã công bố camera trên người của cảnh sát và video giám sát cho thấy cảnh sát dừng giao thông và đối đầu bạo lực dẫn đến việc giết Nichols, bao gồm cả việc các sĩ quan đ.á.n.h Nichols ít nhất chín lần mà không có hành vi khiêu khích rõ ràng.
Đoạn video chứa hơn một giờ cảnh quay về cuộc chạm trán định mệnh của Tyre Nichols với cảnh sát và bao gồm ba video camera trên người và một video hiển thị góc nhìn từ trên cao.
Đoạn phim cho thấy cảnh sát liên tục đ.á.n.h vào mặt Nichols trong khi tay anh ta bị khống chế. Tại một thời điểm nào đó, Nichols đã khóc gọi mẹ khi các sĩ quan vây quanh anh.
Trong đoạn video này do Thành phố Memphis công bố, các sĩ quan từ Sở Cảnh sát Memphis đã đ.á.n.h Tire Nichols ở một góc phố.
Khi video giám sát của cảnh sát từ một camera gắn trên cột điều khiển từ xa lần đầu tiên quay về phía hiện trường, một sĩ quan được nhìn thấy đã xô mạnh Nichols xuống vỉa hè bằng đầu gối hoặc chân. Nichols bị kéo lên vai và sau đó bị đá hai lần vào mặt.
Sau khi được kéo vào tư thế ngồi, Nichols bị đ.á.n.h vào lưng bằng thứ có vẻ là một chiếc gậy tuần đêm. Sau khi bị kéo quỳ xuống, Nichols lại bị đ.á.n.h.
Sau khi bị kéo đứng dậy, đoạn video cho thấy các sĩ quan đ.á.n.h vào mặt Nichols nhiều lần trong khi hai tay của anh ta bị trói ra sau người, sau đó anh ta khuỵu xuống. Vài giây sau, một sĩ quan xuất hiện để đá Nichols.
Một phút sau, Nichols bị kéo dọc theo vỉa hè và ngồi trong tư thế ngồi dựa vào thành ô tô, nơi anh hầu như bị các sĩ quan phớt lờ trong ba phút rưỡi tiếp theo.
Cái chết của Tyre Nichols gây rung chuyển nước Mỹ
Cái chết của Tyre Nichols, người đàn ông da đen tử vong sau khi bị các sĩ quan cảnh sát yêu cầu dừng xe ở Tennessee (Mỹ) – khiến tâm điểm chú ý một lần nữa dồn vào sự bạo lực của cảnh sát ở Mỹ.
Gia đình nạn nhân mô tả anh là “một tâm hồn đẹp” với niềm đam mê trượt ván, ngắm hoàng hôn và nhiếp ảnh.
Đau khổ tột độ
“Không ai hoàn hảo cả, nhưng Tyre Nichols ở rất gần điều đó”, bà RowVaughn Wells, mẹ của nạn nhân, nói trong cuộc họp báo có sự tham gia của các thành viên gia đình và những người ủng hộ, BBC đưa tin hôm 27/1.
Trong suốt cuộc họp báo, người mẹ bộc lộ rõ sự đau buồn, song bà nở một nụ cười hiếm hoi khi mô tả việc cậu con trai xấu số có một hình xăm tên mẹ trên cánh tay.
“Điều đó làm tôi tự hào”, bà Wells trải lòng.
Nichols, 29 tuổi, là nhân viên của FedEx và có một cậu con trai 4 tuổi.
Niềm đam mê trượt ván của anh bắt đầu từ năm 6 tuổi và một trong những thú vui yêu thích nhất của người đàn ông này là tới công viên địa phương để trượt ván thỏa thích.
Cha dượng của anh, ông Rodney Wells, chia sẻ gần đây ông còn nói đùa với Nichols rằng anh quá tuổi trượt ván rồi.
“Con phải dẹp ván trượt đi thôi. Giờ con có công việc toàn thời gian rồi đó”, ông Rodney Wells kể lại cuộc nói chuyện với Nichols.
“Nichols nhìn tôi với ý “Ồ cha nói cũng phải”. Đó là đam mê của nó”, người cha dượng cho biết thêm.
Nichols còn đam mê chụp ảnh và ngắm hoàng hôn. Người mẹ cho biết Nichols thường đến Shelby Farms Park gần đó, ở ngoại ô phía đông của Memphis, để ngắm hoàng hôn và chụp ảnh.
Nichols qua đời vài ngày sau khi bị cảnh sát chặn lại hôm 7/1. Năm sĩ quan cảnh sát liên quan tới vụ việc đã bị sa thải và đang phải đối mặt với cáo buộc giết người.
Video về vụ việc dự kiến được cảnh sát công bố vào 18h ngày 27/1, theo giờ địa phương, trong khi các luật sư của gia đình nạn nhân đã được xem và cho biết video cho thấy Nichols bị đánh đập dã man.
Bà Wells ngậm ngùi khi nói về nỗi đau mà gia đình đã trải qua sau cái chết của con trai.
“Tất cả những gì tôi biết là con trai tôi, Tyre không còn ở đây với tôi nữa. Con tôi sẽ không còn có thể bước qua cánh cửa đó nữa”, người mẹ trải lòng.
“Con tôi sẽ không bao giờ còn có thể bước vào và nói ‘Xin chào cha mẹ’ như mỗi lần nó về nhà. Tôi sẽ không bao giờ nghe thấy điều đó nữa”, bà Wells nói và cho biết thêm rằng bà sẽ nỗ lực không mệt mỏi để công lý được thực thi vì “không có đứa con của bất cứ người mẹ nào đáng phải chịu đựng điều này”.
Cha dượng của Nichols mô tả con trai riêng của vợ là “một người con ngoan”, là con út trong gia đình – cậu có hai anh trai và một chị gái.
Ông Wells nói về mối quan hệ với con trai riêng của vợ: “Tôi là cha dượng của Tyres, nhưng mọi người có thể xóa bỏ chữ ‘dượng’ bởi đó là con trai tôi”. Cả hai cùng làm việc tại FedEx, và Nichols đã gắn bó với công việc này trong 9 tháng qua.
Người cha dượng nói rằng ông đã xem video sự việc, và nó rất “khủng khiếp”. Ông nhấn mạnh rằng “không cha, mẹ nào đáng phải thấy những hình ảnh như vậy”.
Ông bày tỏ gia đình sẽ làm tất cả có thể để đòi công lý, nhưng ông cho rằng bất kỳ ai tổ chức biểu tình vì Nichols nên thực hiện một cách ôn hòa và không nên gây thiệt hại hoặc cướp bóc.
“Đó không phải là điều Tyre muốn và điều đó sẽ không mang nó trở lại”, ông Wells nói.
Cái chết của Tyre Nichols gây rung chuyển nước Mỹ
Gia đình khủng hoảng
Vào ngày 7/1, Tyres Nichols đã bị chặn lại vì nghi ngờ lái xe bất cẩn, cảnh sát cho biết. Trong khi nhiều chi tiết về vụ cảnh sát yêu cầu dừng xe vẫn chưa được tiết lộ, các nhà chức trách cho biết bình xịt hơi cay đã được sử dụng sau một số va chạm và Nichols chạy trốn và bị cảnh sát bắt lại.
Phát biểu với các phóng viên sau khi xem đoạn video, Antonio Romanucci, luật sư của gia đình cho biết các sĩ quan đã xịt hơi cay vào Nichols, sử dụng súng gây choáng và khống chế anh.
Theo luật sư hạt Shelby Steve Mulroy, những vết thương nặng của Nichols là từ cuộc xung đột thứ hai với cảnh sát. Trước đó, vị luật sư này nói với CNN hôm 26/1 rằng nhiều cáo buộc nghiêm trọng đối với cảnh sát trong vụ việc là từ lần tương tác đầu tiên với Nichols.
Ông nói thêm rằng đoạn video có được trong vụ việc không cho thấy phần khởi đầu của cuộc chạm trán.
Trong khi đó, sau khi xem video, cha dượng của Nichols nói rằng rõ ràng nạn nhân lo sợ cho tính mạng của mình” và bỏ chạy.
“Nichols không bỏ chạy vì bất kỳ vấn đề nào liên quan đến ma túy, sở hữu súng, hay bất cứ thứ gì. Con tôi chạy vì lo sợ cho mạng sống của bản thân. Xem video, mọi người sẽ thấy tại sao nó lại sợ hãi cho mạng sống của mình”, người cha dượng nói.
Trong khi đó, mẹ nạn nhân khẩn cầu trong lễ tưởng niệm hôm 16/1 rằng bà mong muốn những người ủng hộ hãy biểu tình hòa bình sau khi xem video.
“Khi video được công bố, cảm giác sẽ rất kinh khủng. Tôi không xem nhưng từ những gì tôi nghe được, nó sẽ rất kinh khủng”, bà RowVaughn Wells nói.
Luật sư gia đình Ben Crump hôm 23/1 cho biết bà Wells đã không thể xem hết phút đầu tiên của video sau khi nghe tiếng Nichols hỏi: “Tôi đã làm gì?”. Theo lời vị luật sự, có thể nghe thấy Nichols gọi mẹ anh ba lần trong video.
Ông Romanucci nói với CNN hôm 26/1 rằng người xem “cần được chuẩn bị tâm lý” cho những cảnh tượng sốc trong video.
“Đó là một trận đấu MMA, ngoại trừ chỉ có một bên là MMA”, ông Romanucci mô tả. “Tyre bất lực, anh ấy không thể tự vệ. Anh ấy đã bị khống chế”.
“Thật kinh khủng. Thật đáng trách. Thật ghê tởm”, luật sư Crump nói về video. “Đó là bạo lực”.
Nichols bị “chảy máu nhiều do bị đánh đập dã man”, theo kết quả khám nghiệm tử thi sơ bộ.
Giới chức trách bị sốc
Các cảnh sát – bao gồm Tadarrius Bean, Demetrius Haley, Emmitt Martin III, Desmond Mills Jr., và Justin Smith – đã bị sa thải vì vi phạm quy định của sở cảnh sát trong vụ việc của Tyre Nichols.
Tất cả 5 người đều bị buộc tội giết người cấp độ hai, cùng các tội khác như có hành vi sai phạm trong công vụ, bắt cóc nghiêm trọng, và tội tấn công nghiêm trọng, NBC News dẫn tuyên bố ngày 26/1 của công tố viên.
Hôm 25/1, Cảnh sát trưởng Memphis Cerelyn Davis đã đưa ra bình luận về hành động bắt giữ của nhóm cảnh sát: “Vụ việc này thật tàn ác, liều lĩnh và vô nhân đạo, và khi video được công bố, mọi người sẽ có thể tự mình chứng kiến điều đó”.
“Tôi mong mọi người cảm nhận được cảm giác của gia đình Nichols. Tôi cho rằng mọi người sẽ rất phẫn nộ trước sự coi thường các quyền cơ bản của con người, vì các cảnh sát của chúng ta vốn tuyên thệ sẽ làm ngược lại những gì diễn ra trong video”, bà nhấn mạnh.
“Tôi kỳ vọng công dân của chúng tôi thực hiện quyền trong Tu chính án thứ nhất, để phản đối, yêu cầu hành động” và kết quả điều tra”, vị cảnh sát trưởng khẳng định. Song bà cũng nhấn mạnh rằng: “Nhưng chúng ta cần đảm bảo an toàn cho cộng đồng trong quá trình bày tỏ quan điểm đó”.
Tại cuộc họp báo hôm 26/1, người đứng đầu Cục Điều tra Tennessee (TBI) gọi cái chết của Tyre Nichols là “hoàn toàn kinh khủng” và “tội ác”.
“Nói một cách đơn giản, điều này lẽ ra không được phép xảy ra. Tôi đã làm cảnh sát hơn 30 năm. Tôi đã cốn hiến cuộc đời mình cho nghề này, tôi rất đau lòng. Thành thật mà nói, tôi bị sốc”.
David Rausch, Giám đốc TBI cho biết: “Tôi sợ hãi với những gì đã thấy và những gì chúng tôi đã nắm được thông qua cuộc điều tra sâu rộng và kỹ lưỡng”.
Thị trưởng Memphis Jim Strickland nói rằng ông chia sẻ sự “đau buồn và tức giận” với gia đình của Tyre Nichols”.
“Tôi cũng phẫn nộ cho nhiều nhân viên tốt của Sở Cảnh sát Memphis, những người đã cống hiến cả cuộc đời để phụng sự người dân. Tất cả phải hành động để lấy lại niềm tin của công chúng và cùng nhau hàn gắn vết thương mà vụ việc này đã gây ra”, ông nói thêm.
********************
